Geçen haftaki yazımın içinde eser miktar teriminden bahsetmiştim. Market raflarındaki ürünlerde sıkça rastladığımız bu uyarıyı biz alerjik anne-babaları ezberledik artık ama bilmeyenler için bu hafta “Eser (iz) Miktar” nedir anlatmak istedim.
Birçok alerjik bünye ve veganlar için eser miktar büyük önem taşıyor. Eser yani iz miktar ürünün tarifinde olmayan ancak üretim koşulları nedeniyle bulaşan hayvansal ya da alerjik ürün uyarısıdır. Bu durum normal şartlarda önemsenmese de özellikle birçok alerjik bünye için ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. O nedenle marketlerden alınan ürünlerin içeriklerini çok iyi okumak lazım.
Örnekleyerek anlatmak gerekirse; mesela inek sütü alerjisi olan birisini ele alalım. Market reyonlarında keçi sütü ürünü olan bir peyniri aldınız ve ürün etiketini okuduğunuzda ürün içeriğinin haricinde “eser miktarda inek sütü içerir” uyarısını görürsünüz. Peki içeriğinde inek sütü ürünü olmamasına rağmen nasıl inek sütü içerebilir? Varsa neden içeriğinde yazmıyor?
ESER MİKTAR NASIL OLUŞUR?
Eser miktar uyarısı seri üretim sırasında alerjen içermeyen ve içeren ürünün aynı banttan geçmesi ile oluşan bir durumdur. Yine inek sütü alerjisinden örnek vereceğim; ham maddesi tamamen keçi sütü olan bir peynirin geçtiği banttan daha önce inek sütü proteini içeren bir ürün geçtiyse bu keçi peyniri “eser miktarda” inek sütü proteini içermektedir. Bu durum diğer alerjik besinler için de geçerli. Mesela; fındık, fıstık, susam, yumurta, soya,…vs gibi tarifinde alerjen olmamasına rağmen daha önce üretildiği kazanlarda ya da geçtiği bantta bu alerjenlerden herhangi birisinin olduğu bir ürün geçtiyse aynı uyarı yer alacaktır. Üründe “eser miktarda … vardır” ya da “alerjen içerebilir” uyarısı bulunur.
İz miktar aynı bant, aynı üretime yardımcı malzeme ve aynı kazanların kullanılmasının yanı sıra hava teması ile de bulaşır. Bu üyük bir sorun gibi görünmese de alerjik bünyeler ve vegan yaşayanlar için oldukça önemli. Hatta hayati önem taşıyor.
ESER MİKTAR BULAŞMA ÖNLENEMEZ Mİ?
Bu tamamen firmanın ekonomisi ile alakalı bir durum. Firma, üretim yerini hiç bulaşma olamayacak şekilde temizlemeli ya da her ürün için farklı üretim ortamı hazırlamalı. Firma bu durumun maliyeti ile alerjen ya da eser miktar uyarısı koyarak alerjik ve vegan müşteriden kaybedilecek olan karı hesaplar ve buna göre karar verir. Paketlere uyarı koymak, ortamı uygun koşullara getirmek kadar büyük bir maliyettir.
Alerjen ya da eser miktar uyarısı olan ürünlerde alerjenin bulaşma riski az değildir. Aksine oldukça fazladır. Bu nedenle üretim şartlarını düzenlemeyi seçen firma bunu alerjik ya da vegan tüketiciyi kaybetmemek için yapmıştır.
Sağlıkla Kalın
Bahar Elkovan
http://bahareli.blogspot.com
Yazarın diğer yazıları