Uzmanlar, henüz otizmin
nedenini tam olarak bilememektedir. Otizmin, genetik bir rahatsızlık olduğundan
şüpheleniliyor. Şu an, otizmin nedeni, tam olarak bilinmese de uzmanlar, çevresel
faktörler, çevre kirliliği ve kimyasal maddelerin otizmi tetiklediğini düşünüyor.
Otizmi tetikleyen bir diğer
etken de, televizyon. Uzmanlara göre, özellikle 0-2 yaş arasındaki bebeklerin televizyon seyretmemesi gerektiğinin, altını çiziyor. Çünkü
televizyondaki renkli uyaranlar, beyni çok fazla yoruyor. Bu da, bebeklik
döneminden itibaren televizyon karşısında duran bir çocuğukta, sosyal uyaran
eksikliğinden dolayı, zayıf göz
kontağı, dikkat dağınıklığı ve sosyal iletişimde yetersizlik gibi otizm
belirtilerini ortaya çıkarıyor.
OTİZM NEDİR?
Kişinin, çevresi ile sözel
ya da sosyal bir şekilde ilişki kuramaması şeklinde görünen bir
gelişimsel bozukluktur. Genel olarak, doğumdan itibaren ilk 3 yaş arası
başlayan ve hayat boyu devam eden bir rahatsızlıktır. Erkek çocuklarda, kızlara
göre daha sık rastlanır. Otizm ile birlikte dikkat
eksikliği, hiperaktivite ve epilepsi gibi rahatsızlıklar da görülebilir. Otizmlilerin
%70‘ inde zeka geriliği vardır, %10’ u üstün zekalıdır.
OTİZM BELİRTİLERİ NELERDİR?
Bir çocuğa, otizm tanısı
konulması için, aşağıdaki belirtilerden en az 5-6 tanesinin gözlemlenmesi
gerekir.
- Göz teması kuramaz ya da kısıtlıdır.
- Adı ile seslenildiğinde, tepki vermez.
- Çevresi ile ilgilenmez.
- Aşırı hareketli ya da hareketsizdirler.
- Sarılma ve öpme gibi fiziksel temastan
hoşlanmazlar.
- İnsanlarla iletişim kurmak yerine, cansız
varlıklarla ilgilenirler.
- Konuşmaları ve ses tonları tek düzedir.
- Konuşmayı öğrenseler bile, hep aynı kelimeyi
tekrar ederler.
- Düzen takıntıları vardır.
- Sürekli tekrarlayan hareketler yaparlar.
Örneğin; el çırpma, kendi etrafında dönme, öne arkaya sallanma, kanat
çırpma gibi.
- Tehlikeye karşı duyarsızdırlar.
- Acıya karşı duyarsızdırlar.
- Kalabalık bir ortama girdiklerinde, aşırı tepki
verip, korkabilirler.
- Normal öğrenme metodlarına, duyarsızdırlar.
OTİZM TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Otizmde,
erken teşhis büyük önem taşır. Otizmin, tamamen sonlandıran bir tedavisi
yoktur. Fakat uygulanan eğitimler ve tedaviler sayesinde çocuğun, sosyal ve bireysel
yetenekleri geliştirilebilir. Konuşma terapisi, sosyal iletişim becerilerini
geliştirmek için ve motor becerileri artırmaya yönelik terapiler
uygulanır.
Otizm
tedavisinde ebeveynin bilgilendirilmesi de çok önemlidir. Otizm hakkında
ailelere bilgi ve destek veren sivil toplum kuruluşları vardır.
Otizmin
farkında olun. Bilinçli bir birey olursak, otizmli çocuklarımızı topluma
kazandırabiliriz. Onların yanında olun.
Merve Yüzlü
